Gramatyka

W tym temacie jak tytuł wskazuje jest miejsce na gramatykę Wink

Post został pochwalony 0 razy

No dobra

Z racji tego, że wiele osób tutaj chciałoby się podszkolić bądź zacząć uczyć strasznie skomplikowanego języka jakim jest język fiński, postanowiłam służyć Wam moją wiedzą i pomocą w tejże dziedzinie Smile

Jeśli ktoś z Was będzie miał: pytania, zastrzeżenia, komentarze itp zapraszam do dzielenia się nimi tutaj w tym temacie.
Od razu zaznaczam, iż nie mam umlautów ( takie kropki nad literami ) i będę je zaznaczać w formie dużych liter.

OK możę zacznę od krótkiego wstępu, mianowicie dlaczego język fiński jest inny niż wszystkie. Jak każdy z Was wie, bądź też nie język fiński należy do niewielkiej grupy języków ugro-fińskich wraz z estońskim i węgierskim. Jednak mimo wielu porównań do węgierskiego, fiński znacznie się od niego różni. W fińskim nie ma rodzajników jak w angielskim ( a, the). Nie ma też rodzajów gramatycznych, które występują m.in w języku polskim, w którym występują słowa rodzaju męskiego, żeńskiego bądź nijakiego.
W języku fińskim różne formy gramatyczne i wyrazy tworzy się za pomocą końcówek gramatycznych- stąd mało jest w fińskim przyimków.

Przykłady:

talo-ssa-ni-kin - również/też w moim domu ( talo- dom, ssa - w, ni - mój, -kin- również )
kadu- lla - na ulicy

Kirjoitan tietokonee-lla - piszę na komputerze

puhu-tte-ko suomea? - Czy mówi pan po fińsku?/Czy mówicie po fińsku ( puhu- mówić, tte- pan/wy,- ko- czy?)

puhu-i-n suomea - Mówiłem/Mówiłam po fińsku ( puhu, -i- czas przeszły, n- ja)

puhu-isi-tte-ko suomea? Czy mógłby pan mówić po fińsku? (pup, isi- tryb warunkowy, tte- pan/wy, ko- czy?)

Puhuu-ko-han John suomea?- ( ciekawe/zastanawiam się), czy John mówi po fińsku? ( puhuu- mówić , ko- czxy , han zastanawiam się)

Ważnym elementem języka jest akcent, który zawsze pada na pierwszą sylabę wyrazu.

Jeśli chodzi o fonetykę, jest ona również istotna.
Pewnie wiele z Was nie wie, ale język fiński jest językiem samogłoskowym. Można łatwo zauważyć, iż ma on inną melodię niż język polski, który jest językiem spółgłoskowy. W języku fińskim występują samogłoski krótkie i długie. Każda krótka ma swój długi odpowiednik, który wymawia się wyraźnie dłużej. Zapisując samogłoski krótkie używamy jednej litery natomiast długiej dwiema. Różnica jednej litery w pisowni bądź jednego dźwięku w wymowie może nieść za sobą różnicę w znaczeniu słowa, więc uważajcie na wymowę i pisownie bo przez przypadek możecie kogoś obrazić na przykład Wink

Poniżej macie przykłady Wink

uni - sen uuni - piec

Oljy olej TOOlO- dzielnica Helsinek

ero różnica Eero- imię męskie

koko rozmiar koossa w rozmiarze

AlA nie AlAhtAA- wykrzyknąć

hyvA dobry tyyny poduszka

kiereA napięty kiire pośpiech

Dobra na dzisiaj tyle Wink

Może potem jeszcze coś dodam więcej Smile

Jak macie pytania proszę tutaj zamieszczać Very Happy

Post został pochwalony 0 razy

1. ZAIMKI OSOBOWE

Minä – ja
Sinä – ty
Hän – on/ona/ono
Me – my
Te- wy
He – oni/one

2. ODMIANA CZASOWNIKA ”OLLA” (BYĆ)

Minä olen (ja jestem)
Sinä olet (ty jesteś)
Hän on (on/ona/ono jest)
Me olemme (my jesteśmy)
Te olette (wy jesteście)
He ovat (oni/one są)

Np. Me olemme Mari ja Antti. (Jesteśmy Mari i Antti)
Minkamaalainen sinä olet? (Jakiej jesteś narodowości?)
Olen puolalainen (Jestem Polakiem)
Hän on nuori ihminen. (On jest młodym człowiekiem)

Ale potocznie możesz powiedzieć tak:

Mä oon
Sä oot
Se on
Me ollaan
Te ootte
Ne on

3. NEGACJA CZASOWNIKÓW NA PRZYKŁADZIE "OLLA" (BYĆ)

Minä en ole (ja nie jestem)
Sinä et ole (ty nie jesteś)
Hän ei ole (on/ona/ono nie jest)
Me emme ole (my nie jesteśmy)
Te ette ole (wy nie jesteście)
He eivät ole (oni/one nie są)

Np. En ole suomalainen. (Nie jestem Finką)
Janne ei ole mukava poika. (Janne nie jest fajnym chłopakiem)
Me emme ole tuolla. (Nie jesteśmy tam)

Ale potocznie możesz powiedzieć tak:

Mä en oo
Sä et oo
Se ei oo
Me ei olla
Te ette oo
Ne ei oo

Negacja czasowników jest trochę dziwaczna, bo nie wystarczy powiedzieć "ei" (nie). Finowie odmieniają "nie" przez osoby, pozostawiając przy tym czasownik bez końcówki (ale nie w bezokoliczniku). Ładnie widać to na przykładzie czasownika "olla", ale jeszcze konstrukcja:

Minä ei + n (en)
Sinä ei + t (et)
Hän ei + samogłoska (ei)
Me ei + mme (emme)
Te ei + tte (ette)
He ei + vät (eivät)

Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez Ilmatar dnia Czw 17:10, 30 Lip 2009, w całości zmieniany 1 raz

ODMIANA CZASOWNIKA „HALUTA” (CHCIEĆ)

Specjalnie dla PikkuTiia, choć to trochę tak nie po kolei.

Czasownik „haluta” (chcieć) należy do grupy czasowników zakończonych na –ta lub –tä, dodatkowo poprzedzonych w bezokoliczniku samogłoską (z wyjątkiem „i”). Odmienia się je poprzez odcięcie końcówki + dodanie odpowiednio samogłoski –a lub –ä, a następnie końcówek osobowych:

osata (móc) -> osa + a + końcówka osobowa (np. minä osaan, me osaamme)

czyli będzie:

Minä haluan (ja chcę)
Sinä haluat (ty chcesz)
Hän haluaa (on/ona/ono chce)
Me haluamme (my chcemy)
Te haluatte (wy chcecie)
He haluavat (oni/one chcą)

Czas przeszły (Imperfekt)

Minä halusin (ja chciałem)
Sinä halusit (ty chciałeś)
Hän halusi (on/ona/ono chciało)
Me halusimme (my chcieliśmy)
Te halusitte (wy chcieliście)
He halusivat (one/oni chcieli)

Czas przeszły (Perfekt)

Minä olen halunnut
Sinä olet halunnut
Hän on halunnut
Me olemme halunneet
Te olette halunneet
He ovat halunneet

W fińskim języku nie występuje czas przyszły. To czy coś dziać ma się w przyszłość wynika z kontekstu np. Mä mennen huomenna illalla. (Przyjdę jutro wieczorem – a dosłownie; Idę jutro wieczorem). Choć spotkałam się z opisywaniem przez finów czynności przyszłych za pomocą czasownika „tulla”, ale sama to nie bardzo wiem jak to się robi, słyszałam to ale nie wiem na jakiej zasadzie oni to tworzą, Finowie często coś tworzą co nie ma żadnych podstaw gramatycznych, czy w ogóle wręcz jest pozbawione jakiegokolwiek sensu. Ja osobiście nie uczyłam się pisanego tylko mówionego bardziej i to też po angielsku a nie po polsku, co trochę zmienia jednak postać rzeczy, mogę czasami coś pomylić w pisowni, ale mam nadzieję, że Akane, będzie nademną czuwała. Smile

Moja słabą stroną jest też strona bierna czasu przeszłego i imiesłowy czasowników, więc mam nadzieję, że Akane tu też pomoże.

Później powrócę do szczegółowego opisywania poszczególnych grup czasowników no i samych czasów Wink

na razie to musi ci wystarczyć.

Post został pochwalony 0 razy

Skoro zależy wam najbardziej na odmianie to zacznę od czasowników bo są o wiele łatwiejsze niż rzeczowniki itd.

KONIUGACJA

1. CZASOWNIKI TYPU I

Są zakończone na –a lub –ä oraz inną samogłoskę. Ich odmiana jest bardzo prosta, tematem jest to, co pozostaje po odcięciu końcówki –a lub -ä, a następnie by odmienić dodaje się końcówkę osobową. Te czasowniki są największą grupą i często się ich używa.

PUHUA (mówić) -> PUHU (– A) + końcówka osobowa

Minä puhun (ja mówię)
Sinä puhut (ty mówisz)
Hän puhuu (on/ona/ono/ mówi)
Me puhumme (my mówimy)
Te puhutte (wy mówicie)
He puhuvat (one/oni mówią)

Np. Mä asun täällä. (Mieszkam tutaj)
Me katsomme illalla televisiota. (Oglądamy wieczorem telewizję)
Laulatko sinä hyvin? (Czy ładnie śpiewasz?)
Janne seisoo. (Janne stoi)
Antti ja Eelena matkustavat usein. (Antti i Eelena często podróżują)
Lapset kasavavat, kun he nukkuvat. (Dzieci rosną, gdy śpią)
Ratsastatko sinä? (Czy jeździsz konno?)

Czasowniki z tej grupy to:
sanoa (rozmawiać)
seisoa (stać)
istua (siedzieć)
tanssia (tańczyć)
nauraa (śmiać się)
itkeä (płakać)
laulaa (śpiewać)
ostaa (kupować)
maksaa (płacić)
ajaa (wyjechać)
laskea (liczyć)
kalastaa (łowić ryby)
sienestää (zbierać grzyby)
metsästää (polować)
rakastaa (kochać)
asua (mieszkać)
katsoa (oglądać TV)
paistaa (gotować)
riisua (rozbierać się)
matjustaa (podróżować)
varastaa (kraść)
kasvaa (rosnąć)
nukkua (spać)
saunoa (korzystać z sauny)
ratsastaa (jeździć konno)

2. CZASOWNIKI TYPU II

Są zakończone na –da lub –dä. W odmianie tematem zostaje to co po odcięciu końcówki + dodajemy końcówkę osobową. Dla 3 osoby l.p. końcówka jest pusta.

JUODA (pić) -> JUO (- DA) + końcówka osobowa

Minä juon (ja piję)
Sinä juot (ty pijesz)
Hän juo (on/ona/ono/ pije)
Me juomme (my pijemy)
Te juotte (wy pijecie)
He juovat (one/oni piją)

Np. Jotko sinä paljon kahvia? (Czy często pijesz kawę?)
Me tuomme myös leipää. (Przynieśliśmy też chleb)
Joka päivä aamulla syön aamiaista. (Każdego dnia rano jem śniadanie)
Teemu ei jou teetä. (Teemu nie pije herbaty)

Czasowniki z tej grupy:
juoda (pić)
syödä (jeść)
uida (płynąć)
saada (dostawać)
tupakoida (palić papierosy)
imuroida (odkurzać)
tapetoida (tapetować)
kaakeloida (kłaść kafelki)
remontoida (remontować)
voida (móc)
betonoida (betonować)

3. CZASOWNIKI TYPU III

Są zakończone na –ra lub –rä, -na lub –nä, -la lub –lä oraz –ta lub –tä poprzedzone spółgłoską „s”. Ich odmiana jest trochę bardziej skomplikowana, tematem jest to co zostaje po odłączeniu końcówki, ale zanim doda się końcówkę osobową, trzeba dodać jeszcze –e. Chodzi tu głównie o ułatwienie wymowy.

NOUSTA (wstawać) -> NOUS (-TA) + E + końcówka osobowa

Minä nousen (ja wstaję)
Sinä nouset (ty wstajesz)
Hän nousee (on/ona/ono/ wstaje)
Me nousemme (my wstajemy)
Te nousette (wy wstajecie)
He nousevat (one/oni wstają)

Np. Milloin te nousette? (O której wstajecie?)
Tulevatko he illalla? (Czy oni przyjdą wieczorem?)
Susan menee nyt kotiin. (Susan idzie teraz do domu)
Me pyöräilemme paljon. (Często jeździmy na rowerze)
Jussi kiroilee usein. (Jussi często przeklina)
Aamulla aurinko nousee. (Rankiem wstaje słońce)

Czasowniki z tej grupy:

nousta (wstawać)
opiskella (studiować)
tulla (przychodzić)
mennä (iść)
luistella (jeździć na łyżwach)
pyöräillä (jeździć na rowerze)
kävellä (spacerować)
telttailla (biwakować)
pestä (kąpać się)
lakista (zamiatać)
purra (gryźć)
tuulla ( wiać)
kiroilla (przeklinać)
hymyillä (uśmiechać się)

4. CZASOWNIKI TYPU IV I V

Są zakończone na –ta lub –tä i poprzedzone w typie IV samogłoskami (prócz „i”), a w typie V samogłoską „i”. Ich odmiana również jest troszkę skomplikowana. Czasowniki typu czwartego dodatkowo prócz końcówki osobowej posiadają –a lub –ä, a typu V dodatkową końcówkę –tse.

Czasownik typu IV, HALUTA (chcieć) odmieniałam już wcześniej.

HALUTA (chcieć) -> HATU (-TA) + A + końcówka osobowa

Czasownik typu piątego odmienia się tak:

TARVITA (wąchać) -> TARVI (-TA) + TSE + końcówka osobowa

Minä tarvitsen (ja wącham)
Sinä tarvitset (ty wąchasz)
Hän tarvitsee (on/ona/ono/ wącha)
Me tarvitsemme (my wąchamy)
Te tarvitsette (wy wąchacie)
He tarvitsevat (one/oni wąchają)

Np. Me pelaamme usein tennistä. (Gramy często w tenisa)
Markus korjaa radiota. (Markus naprawia radio)
Grillaatteko te osein? (Często robicie grilla?)
Niko ja Matti maalaavat taloa. (Niko i Matti malują dom)

5. CZASOWNIKI VI TYPU
Są zakończone na –taa lub –tää. Ich odmiana odbywa się na zasadzie utworzenia tematu, jak wcześniej, dodania –da lub –dä oraz dodania końcówki osobowej.

TAITAA (móc, potrafić) TAI (-TAA) + DA + końcówka osobowa

Minä taidan (ja potrafię)
Sinä taidat (ty potrafisz)
Hän taidaa (on/ona/ono/ potrafi)
Me taidamme (my potrafimy)
Te taidatte (wy potraficie)
He taidavat (one/oni potrafią)

Np. Hän taitaa sijoittua toiseksi. (Ona może prawdopodobnie zająć drugie miejsce)
Tiedätkö sinä missä on yliopisto? (Czy wiesz gdzie jest uniwersytet?)

Inny czasownik:
tietää (wiedzieć)

Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez Ilmatar dnia Sob 19:00, 22 Sie 2009, w całości zmieniany 1 raz

Nie wiem mi ktoś kiedyś pokazał to na przykładzie Nähdä -widzieć Smile

cz ter.
minä näen
sinä näet
hän näkee
me näemme
te näette
he näkevät

cz.przeszły

minä näin
sinä näit
hän näki
me näimme
te näitte
he näkivät

cz.przyszły

minä nähdän
sinä nähdät
hän nähdä
me nähdämme
te nähdätte
he nähdävät

,ale nie wiem czy tak sie to tworzy więc licze na opinie fachowca Wink

Post został pochwalony 0 razy

Właśnie sobie siedzę w pracy ze swoją zniszczoną już nieco książką do fińskiego, no i najlepiej to bym wam wrzuciła skany tej książki, ale nie mam skanera a inaczej to nie bardzo wiem jak mam to zrobić. Uff zanim przejdziemy do wyczekiwanego przez wszystkich czasu przeszłego, chciałabym was zapoznać z obowiązującą w fińskim języku wymianą spółgłoskową dotyczącą czasowników i niektórych rzeczowników podczas odmiany. Jak to przyswoicie łatwiej będzie przejść do dość pokaźnej ilości koniugacji w czasie przeszłym. Właściwie wymiana spółgłoskowa tak samo jak harmonia wokaliczna są charakterystyczne dla tego języka i trochę utrudniają jego uczenie. Jeśli dobrze pamiętam to Akane chyba o tym wspominała, ale jeszcze przypomnę w razie czego:

HARMONIA WOKALICZNA

Samogłoski w języku fińskim dzielą się na:
- przednie „ä” , „ö” , „y”
- tylne „a” , „o” , „u”
- neutralne „e” , „i”
Chodzi o to, że w jednym wyrazie mogą być tylko samogłoski przednie i neutralne, tylne i neutralne bądź same neutralne, ale nigdy przednie i tylne. Dotyczy to również końcówek i partykuł. Wyjątkiem są zapożyczenia z innych języków, wtedy mogą występować wszystkie samogłoski np. fysiikka (fizyka).

WYMIANA SPÓŁGŁOSKOWA

Są dwa podstawowe rodzaje wymiany spółgłoskowej:

1. Ilościowa
kk → k: nukku (spać) → nukun (śpię)
pp → p: oppia (uczyć się) → opin (uczę się)
tt → t: ottaa (brać) → otan (biorę)
2. Jakościowa
k → 0: luka (czytać) → luen (czytam)
p → v: leipoa (piec) → leivon (piekę)
t → d: lähteä (iść) → lähden (idę)
nk → ng: onkia (wędkować) → ongin (wędkuję)
mp → mm: ampua (strzelać) → ammun (strzelam)
lt → ll: valta (potęga) → vallan (potęgi)
nt → nn: antaa (dać) → annan (daję)
rt → rr: parta (broda) → parran (brody)

Oraz szereg wyjątków:
hke → hje: rohkenen (ośmielam) → rohjeta (ośmielać)
lke → lje: hylkeen (foki)(gen.) → hylje (foka)
rke → rje: särkeä (złamać) → särjen (łamię)
uku → uvu: luku (liczba) → luvun (liczby)
yky → yvy: kyky (zdolność) → kyvyn (zdolności)

Niektóre czasowniki podlegające wymianie spółgłoskowej:
Typu 1:
kirjoittaa (pisać)
auttaa (pomagać)
odottaa (czekać)
muuttaa (zamieniać)
soittaa (telefonować)
hiihtää (jeździć na nartach)
piirtää (rysować)
antaa (przekazywać)
ottaa (brać)
huutaa (krzyczeć)
pyytää (błagać)
uskaltaa (odważyć się)
nukkua (spać)
lukea (czytać)
leipoa (piec)
soutaa (wiosłować)
onkia (wędkować)
sataa (padać)
ampua (strzelać)
Typu 3 i 4:
suudella (całować)
juopotella (upić)
valehdella (ważyć)
pakata (pakować)
meikata (malować się)
tavata (spotkać)
kamrata (czesać)
maata (opalać)
pedata (ścielić)

Post został pochwalony 0 razy

CZAS PRZESZŁY IMPERFEKT

Formy imperfektu używa się do określania przeszłości w uporządkowanej kolejności bądź przy pomocy określenia danego czasu, dotyczą przeszłości dokonanej, ale ja go np. używałam powszechnie bo jest łatwiejszy i tak wszyscy rozumieją, więc po co się męczyć. Ogólnie wszędzie przed końcówką osobową dodaje się „i” i to jest jego cecha charakterystyczna.

1. CZASOWNIKI TYPU 1

Zakończone na „ua”, „yä”, „oa”, „öä”

Np. istua (siedzieć) → istu + i → istui

Minä istuin
Sinä istuit
Hän istui
Me istuimme
Te istuitte
He istuivat

Zakończone na „aa”, „ää”

Np. harrastaa (interesować) → harrast + i → harrasti

Minä harrastin
Sinä harrastit
Hän harrasti
Me harrastimme
Te harrastitte
He harrastivat

Dwusylabowe czasowniki z występującą samogłoską ”a”

Np. antaa (dawać) → ant + o + i → antoi

Minä antoin
Sinä antoit
Hän antoi
Me antoimme
Te antoitte
He antoivat

Zakończone na „ea”, „eä”, „ia”, „iä”

Np.

etsiä (szukać) → ets + i → etsi

Minä etsin
Sinä etsit
Hän etsi
Me etsimme
Te etsitte
He etsivat

lukea (czytać) → luk + i → luki (czasownik w którym następuje wymiana spółgłoskowa, podobnie odmienia się nähdä który wcześniej wrzuciła PikkuTiia)

Minä luin
Sinä luit
Hän luki
Me luimme
Te luitte
He lukivat

2. CZASOWNIKI TYPU 2

Temat zakończony na „aa”, „ää”

Np. saada (dostać) → sa + i → sai

Minä sain
Sinä sait
Hän sai
Me saimme
Te saitte
He saivat

Temat zakończony na „oi”, „öi”, „ui”, „yi”

Np. uida (płynąć) → u + i → ui

Minä uin
Sinä uit
Hän ui
Me uimme
Te uitte
He uivat

Temat zakończony na „uo”, „yö”, „ie”

Np. juda (pić) → juo + i → joi

Minä join
Sinä joit
Hän joi
Me joimme
Te joitte
He joivat

Na razie dwa typy czasowników, reszta później bo się nie chce Razz

Post został pochwalony 0 razy

CZAS PRZESZŁY IMPERFEKT C.D.

3. CZASOWNIKI TYPU 3

Cecha imperfektu ”i” zastępuje dodatkowe ”e” podczas odmiany w czasie teraźniejszym.

Np. nousta (wstawać) → nous + i → nousi-

Minä nousin
Sinä nousit
Hän nousi
Me nousimme
Te nousitte
He nousivat

4. CZASOWNIKI TYPU 4

Cecha imperfektu zawiera się tu w cząstce ”si” występującej zamiast dodatkowego ”a” lub ”ä” przy odmianie w czasie teraźniejszym.

Np. luvata (obiecać) → lupa + si → lupasi

Minä lupasin
Sinä lupasit
Hän lupasi
Me lupasimme
Te lupasitte
He lupasivat

5. CZASOWNIKI TYPU 5

Cecha imperfektu ”i” jest dołączona do cząstki ”tse” zamiast ”e” jak przy odmianie w czasie teraźniejszym.

Np. tarvita (wąchać) → tarvi + ts + i → tarvitsi

Minä tarvitsin
Sinä tarvitsit
Hän tarvitsi
Me tarvitsimme
Te tarvitsitte
He tarvitsivat

Post został pochwalony 0 razy

PRZYPADKI CZĘŚĆ 1

Ułatwieniem dla uczących się fińskiego jest fakt, że rzeczowniki nie mają rodzajników, ani nie posiadają jako takiego rodzaju. Niestety odmiana przez przypadki jest strasznie skomplikowana i szczerze mówiąc prócz głównych, których się używa i określeń miejsca, niestety dobrze ich wszystkich nie pojęłam, ale postaram się wam wytłumaczyć.

Odmienione rzeczowniki będą kursywą.

1. NOMINATIIVI

Nominativ to najprostszy przypadek, odpowiadający naszemu mianownikowi, jego formę stosuje się najczęściej w słownikach. Odpowiada na pytanie MIKÄ? (czyli „co?”). Najczęściej więc w zdaniu określa podmiot.

Np. Tyttö on kaunis. (Dziewczyna jest piękna.)
Helsinki on todella mielenkiintoinen kaupunki. (Helsinki to bardzo interesujące miasto.)

Ze słowem „joka” Nominativ może określać czas.

Np. Joka päivä aamulla mä syön aamiaista. (Każdego dnia rano jem śniadanie.)

Może łączyć się też z innym przypadkiem, Ablatiivi, wtedy podkreśla powtarzający się okres czasu.

Np. Päivä päivältä ilma on kauniimpi. (Z dnia na dzień się wypogadza).

2. PARTITIIVI

Najbardziej znienawidzony przeze mnie przypadek (nie wiem dlaczego), używany bardzo powszechnie. Trochę ciężki do przetłumaczenia na polski, ale cóż. Odpowiada na pytanie MITÄ? (czyli „co?” lub „czego?”). Używany głównie do określania ilości, ale niestety nie tylko.

Np. Täällä on kolme isoa puistoa. (Są tutaj trzy duże parki.) – Zauważcie, że przymiotnik też jest odmieniony.

yksi poika (jeden chłopiec) – kaksi poikaa (dwóch chłopców), kolme poikaa (trzech chłopców)

yksi musta kissa (jeden czarny kot) – neljä mustaa kissaa (cztery czarne koty)

yksi vyö (jeden pasek) – kuusi vyötä (sześć pasków)

nuori opiskeliija (młody student) – monta nuorta opiskeliijaa (wielu młodych studentów)

suuri juustosampylä (wielka kanapka z serem) – kolme suurta juustosampylää (trzy wielkie kanapki z serem)

Prócz określania ilości stosuje się go powszechnie z czasownikami. Zawsze gdy chcemy np. powiedzieć w jakim języku mówimy, czym się interesujemy, na co, kogo czekamy, kogo co kochamy itd.

Np. Puhun englantia, saksaa, vähän suomea ja tietysti puolaa. (mówię po angielsku, niemiecku, trochę po fińsku i oczywiście po polsku).

Opiskelen suomea. (Studiuję fiński.)

Mä rakastan musiikkia. (Kocham muzykę.)

Katsotko sinä paljon televisiota? (Oglądasz często telewizję?)

Odotammeko bussia? (Czekamy na autobus?)

Autan sua. (Pomagam ci.)

A także przy wszystkich czasownikach związanych z jedzeniem i piciem.

Janne juo kahvia ja tuoretta appelsiinimehua. (Janne pije kawę i sok ze świeżych pomarańczy.)

Ostan maitoa. (Kupię mleko.)

Inne czasowniki to:

etsiä (poszukiwać)
kadehita (zazdrościć)
kiittää (dziękować)
koettaa (próbować)
merkitä (znaczyć)
pelätä (obawiać)
soimata (ganić)
toivottaa (życzyć)
varoa (starzeć się)

Partitiv stosuje się również przy wszystkich pozdrowieniach.

Np. Paljon onnea! (Wszystkiego najlepszego!)
Hyvää paivää! (Dzień dobry!)

Dodatkowo stosuje się go także przy określaniu co jest z czego zrobione, określaniu drogi, miary i czasu, przy podawaniu przyczyny, dokonując porównania czegoś do czegoś, opisując swoje hobby. Tak więc może być w zdaniu podmiotem, przedmiotem lub przydawką.

Np. Jussi ja Pasi ovat hyviä ystäviä. (Jussi i Pasi są dobrymi przyjaciółmi.)

Vikkoa ennen joulua. (Tydzień przed świętami.)

Mä harrastan liikuntaa. (Interesuję się sportem.)

Podsumowując, Partitiv tworzymy dodając poszczególne końcówki do rzeczowników i przymiotników, takie jak: „-a” lub „-ä”, „-ta” lub „-tä”, „-tta” lub „-ttä” w zależności od harmonii wokalicznej, o której wspominałam wcześniej.

Np. talo → taloa
tie → tietä
museo → museota
mies → miestä
kirje → kirjettä

Słowa rdzennie fińskie odmieniają się następująco:

Np. suomi (j. fiński w Nominativie) → suom-i + e → suome + a → suomea (Partitiv)
joki (rzeka w Nominativie) → jok-i + e → joke + a → jokea (Partitiv)
onni (szczęście w Nominativie) → onn-i + e → onne + a → onnea (Partitiv)

Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez Ilmatar dnia Śro 15:29, 26 Sie 2009, w całości zmieniany 1 raz

nie wiem czy dobre miejsce wybrałam na umieszczenie mojego pytanie, ale... czy ktoś wie czy w Polsce (i jeśli tak to poproszę tytuł i gdzie) można kupic jakies książki / ćwiczenia z samą gramatyką fińską???

Post został pochwalony 0 razy

Nie, z tego co wiem. Chyba, że ktoś sprzedaje np. na allegro książki w języku angielskim, czy fińskim do nauki fińskiego. Można się zapisać na kurs (ale są chyba tylko w stolicy i Poznaniu), no chyba że ktoś dorwie jakiegoś nauczyciela i szkoli się prywatnie. Jest na rynku parę mini słowniczków i jakieś tam rozmówki, ale one pozostawiają zwykle wiele do życzenia, bo są w nich błędy i z resztą niczego nie wyjaśniają, tylko dają suche schematy wypowiedzi.
Ja pracując w finlandii musiałam podjąć naukę w fińskiej szkole w postaci szybkiego kursu przygotowującego do pracy w zawodzie. Uczyliśmy się przez fińskiego nauczyciela i na fińskich książkach (co jest z resztą najlepszym rozwiązaniem przy nauce jakiegokolwiek języka). Główną bazą był bardzo świetny podręcznik "Kieli käyttöön 1cz. i 2cz." Marjukka Kenttälä, choć ich wadą jest, że są bardzo drogie. Bynajmniej w Stockmannie jedna część kosztowała ponad 30 euro. Ciężko się też z nich uczyć samemu, ale jest bardzo dużo ćwiczeń i (hehe) obrazków, które co by nie gadać, bardzo pomagają przy nauce języka tak bardzo dziwnego i różniącego się od tego co słyszymy na codzień. Próbkę tej książki masz w temacie o CZASIE. A druga z jakiej się uczyłam jest chyba bardziej przystępna do właśnie samokształcenia. To "Suomea Suomeksi" Olliego Nuutinen. Też są dwie części i do tego można sobie dokupić słowniczek z najważniejszymi czasownikami i zwrotami ogólnie (i tu już fińsko-angielski, niemiecki, rosyjski, francuski i bodajże hiszpański). Też ma dużo śmiesznych dialogów i obrazków i jest łatwiejsza. To tyle co mogę poradzić. Z fińsko-angielskich, jedyna warta polecenia pozycja to "Finnish an essential grammar" Freda Karlssona.

Post został pochwalony 0 razy

Ostatnio zmieniony przez Ilmatar dnia Czw 22:13, 05 Lis 2009, w całości zmieniany 1 raz

dziękuję bd XD

mam rozmówki polsko - fińskie i jakiś kurs tego językla, ale gramatyka nie jest prawie wcale wytłumaczona i to co zdążyłam stwierdzić - trudna

tutejszy dział nt. języka fińskiego wiele mi pomógł XD co do kursów.... hmnnn... chyba jeszcze jakiś czas nie będę miała możliwości by się zapisać... ale kto wie czy nie wybiore się na ugrofinistykę

???

jescze raz wielkie dziękować

**

Post został pochwalony 0 razy

Akane:
Rakastan minun Suomea / Rakastan Suomeani

Smile

Post został pochwalony 0 razy